مصاحبه از: سودابه قادری:
با وجود اینکه سخنگوی رییس جمهور کرزی تاکید کرده است که هدف از برگزاری لویه جرگه تنها و تنها برای تصمیم گیری روی پیمان امنیتی دو جانبه امریکا و افغانستان میداند؛ اما شورای همکاری احزاب و ائتلاف‌های سیاسی تصمیم گیری دربارۀ تفاهم نامه امنیتی کابل- واشنگتن به وسیلۀ لویه جرگه را مخالف قانون اساسی دانسته و این جرگه را فرمایشی و تلاشی برای ادامه قدرت گروه حاکم میداند.
با این وجود پرسشهای به وجود میآید که آیا واقعأ لویه جرگۀ پیشرو غیر قانونی و نمایشی خواهد بود؟ و با قانون اساسی در تضاد قرار دارد؟ آیا با برگزاری لویه جرگه رییس جمهور در پی تمدید قدرتش است؟
به دنبال جواب این سوالات مصاحبه‌ای ترتیب دادیم با آگاه سیاسی و استاد روابط بین الملل دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل، سید نجیب محمود که با هم میخوانیم:
انصار: به نظر شما در شرایط فعلی با موضوعات مطرحه شده، برگزاری لوی جرگه چگونه است؟
استاد محمود: لویه جرگه اضطراری باید در شرایطی برگزاری شود که عوامل تهدید کننده برای ارزش‌های دولت بیشتر باشد. و یا با یک تهدید مهم امنیتی یا اقتصادی ارزش‌های دولت زیر سوال برده شود. و احتمال سقوط نظام وجود داشته باشد. اگر واقعا مردم افغانستان و دولت احساس خرابی وضیعت را بکنند. طبیعی است که به سمت لویه جرگه اضطراری میروند و باید در آن مواردی مطرح شود. یعنی وقتی که برای دولت موضوعی غیرقابل حل باشد. با تکیه به این موارد که لویه جرگه دایر میشود. ودیگر اینکه برگزاری لویه جرگه به جز از موارد تغیر قانون اساسی جنبه قانونی ندارد. یعنی زمانی که ما بخواهیم بحث تغیر قانون را مطرح کنیم، موضوع لویه جرگه مطرح میشود. و در صورت که پارلمان وجود دارد، در اکثر موارد در سطع پرانسیب‌های کلی نمی توانیم لویه جرگه را یک نهاد تصمیم گیر قبول بکنیم. زیرا در این صورت اهمیت پارلمان از بین میرود.
انصار: آیا آنگونه که اپوزوسیون ادعا کرده اند، با بر گزاری لویه جرگه رییس جمهور در پی تجدید قدرتش است؟
استاد محمود: در این رابطه نمی توانیم اسباب و دلایلی را ردیف نمائیم که تا باعث شود رییس جمهور صحنه سازی کند و چند تن از نماینده‌ها بر خیزند که گویا خواهان تجدید کار رییس جمهور اند. رییس جمهور در قدم نخست باید روحیه مردم را درک کند و دوم اینکه توان مدیریتی خود را بنگرد، که آیا آماده کار برای چند سال دیگر است. آیا کارش باعث خرابی وضعیت افغانستان، موجب قدرت بخشیدن طالبان و تهدید و فساد نمی گردد؟ اگر رئیس جمهور بدون درک روحیه مردم و حساسیت آنها با برگزاری لویه جرگه چنین تصمیمی داشته باشد، امنیت کشور را خراب میسازد. به باور بنده تمدید کار رییس جمهور، بر گشت افغانستان به هرج و مرج و جنگ‌های داخلی خواهد بود.
انصار: جایگاه لوی جرگه در افغانستان چگونه است؟
استاد محمود: جرگه‌ها در یک حالت خاص آن هم تا اندازۀ و بحران و یا اینکه مردم در پی حل مشکل باشند، خوب است؛ اما در طول 10 سال گذشته چند جرگه دایر شد، اما بیش از اینکه به عنوان یک مشکل گشا برای مردم باشد، تبدیل به یک کار ابزاری، روزمره و سمبولیک شده است. اگر اینگونه پیش برود، به باور من شاید اهمیت و اعتبار که جرگه‌ها داشته از بین برود و باعث شود که مردم دیگر اعتمادی به نظریات، دیگاه‌ها و فیصله‌های جرگه نداشته باشند.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/392
مارشال محمد قسیم فهیم به جمع یاران و همسنگرانش شهیدش پیوست
